aanraders boeken spanje

Spaanse meesters uit de Hermitage
De wereld van El Greco, Ribera, Zurbarán, Velázques, Murillo & Goya

Zwolle, WBOOKS, 2015
207 p., pb, veel kleurenillustraties

ISBN 978-90-78653-57-8 NL editie
ISBN 978-90-78653-58-5 Engelse editie

Mijn grote liefde voor Spanje bracht me ook in contact met kunstenaars die ik nooit tijdens mijn studie kunstgeschiedenis had leren kennen. Ze werden me dierbaar, omdat ze zo hoorden bij de Spaanse ziel. Hun schilderijen kom je natuurlijk in musea tegen, maar in menig klein dorpskerkje kom je nu nog af en toe hun werk – eventueel in kopie – of dat van een leerling tegen in de ambiance waarvoor het was geschilderd. Juist die onverwachte ontmoeting én herkenning is altijd weer een feest. Ik dwaalde door het huis van El Greco en heb het geboortedorp van Zurbarán (een van mijn grote favorieten!) en Goya bezocht. Op die manier probeer ik steeds kunstenaars in hun eigen context & tijd te plaatsen.

Ongeveer veertig Spaanse werken uit Sint-Petersburg zijn nu in de Hermitage te Amsterdam te bewonderen (2016) en dit boek is de catalogus bij de tentoonstelling. Een prachtig boek over schilders die in Nederland veel te onbekend zijn (op Velázquez en Goya na). De essays en de teksten bij de objecten zijn geschreven door medewerkers van de Hermitage in St.Petersburg. Het boek is verdeeld in zeven hoofdstukken. Elk hoofdstuk wordt steeds gevolgd door de bijbehorende (schilder)werken met uitleg.

Allereerst aandacht voor de siglo de oro van de Spaanse schilderkunst (tweede helft zestiende tot eind zeventiende eeuw) met schilders als El Greco, Ribalta, Ribera, Murillo, Zurbarán en Velázquez. Daarna aandacht voor de Vlaming Diego de Astor – wat zijn eigenlijke naam is geweest, is nog een raadsel – die als graveur in het atelier van El Greco werkte. Zijn prachtige etsen van El Greco's werk zijn in het boek (en op de tentoonstelling) te zien.

Daarna het hoofdstuk over de negentiende- en twintigste-eeuwse Spaanse schilderkunst die veel meer invloed elders uit Europa laat zien. Een apart hoofdstuk is gewijd aan de meesterlijke etsen van Goya, die de verschrikkingen van een land in oorlog op (letterlijk) pijnlijk realistische wijze vastlegde.

Piotrovsky, de directeur van het Staatsmuseum de Hermitage, meldt in zijn voorwoord: "de schilderkunst wordt in ons museum van oudsher getoond in samenhang met andere kunstsoorten. Hetzelfde principe is hier in de Hermitage Amsterdam aangehouden". Gelukkig! En daarom op de tentoonstelling en in dit boek (laatste twee hoofdstukken) ook aandacht voor edelsmeedkunst, ivoor, geglazuurd aardewerk, glas, leer en wapensmeedkunst.

Dit boek geeft een degelijke én prachtige inleiding in de schilderkunst en toegepaste kunst van de Spaanse Gouden Eeuw (en later) en is een absolute aanrader!

Meer dan van harte aanbevolen!