muur van hadrianus
De Muur van Hadrianus
De Romeinse limes in Groot-Brittannië
Adrian Goldsworthy - vertaling: Roelof Posthuma
Utrecht: Uitgeverij Omniboek, 2018
192 p., zw foto's, 1 kleurenkatern.- ISBN 978-94-0191-244-0
Ook als e-boek ISBN 978-94-0191-245-7
Adrian Goldsworthy is een historicus die zich toelegt op het Romeinse verleden. Ik heb al eerder zijn boeken over Marcus Antonius en Cleopatra (2012) en over de Pax Romana (2017) besproken. Ook hier weer een goed boek dat in kort bestek de geschiedenis, de bouw en het uiterlijk (met of zonder weergang?), de bemanning, de wellicht door Hadrianus geïnitieerde veranderingen, de (mogelijke) functie (controle, tol, tegen plundertochten) en de uiteindelijke teloorgang van de Hadrian's Wall beschrijft. Ook heeft de auteur aandacht voor de noordelijker gelegen muur van Antoninus Pius. Hier en daar gebruikt Goldsworthy gegevens uit andere opgravingen, zoals Hadrianus' beroemde redevoering, die de keizer bij zijn inspectietocht in de zomer van 128 hield in Lambaesis, het kampement van het derde legioen augusta.
Verder een kort hoofdstuk over de praktische kant van een bezoek aan de Muur, enkele leessuggesties en een korte chronologie van Romeins Britannia. Een appendix geeft een overzichtelijke opsomming van de garnizoenen die (waarschijnlijk) tot ca. 400 nC bij de Muur waren gestationeerd. Een kort dankwoord, enkele noten en een register sluiten het boek af.
Heel jammer dat er geen gedetailleerde plattegrond van de Muur of van meer legerkampementen zijn opgenomen. De auteur beschrijft bijv. een mijlkasteel – m.i. een beetje ongelukkige NL vertaling van milecastle, liever mijlversterking – met nummer 52 (p.84) en het zou dan handig zijn als de nummers van de mijlversterkingen en torens op een kaartje terug te vinden waren.
Zeker voor een gepland bezoek aan de Muur is dit boek onontbeerlijk. Het leest makkelijk en geeft een goed overzicht van wat nu bekend én nog niet bekend is over de Muur.
© conens & van wiechen A. van Wiechen
