aanrader ovidius' metamorphosen

Publius Ovidius Naso werd geboren in 43 vC in Sulmo (Sulmona, Midden-Italië) en was zoon van een vooraanstaand en bemiddeld man. Het lag in de lijn der verwachtingen dat hij redenaar en advocaat zou worden. Hij studeerde in Rome, maar "steeds ontstond vanzelf een vers in passend metrum en al mijn schrijfsels werden poëzie", schreef hijzelf. Na een lange (studie)reis door Griekenland en Klein-Azië besloot hij - tegen de zin van zijn vader - als dichter zijn brood te verdienen; "mijn lichaam was te zwak, mijn geest had er geen zin in, ambitie, zorg ... ik heb ze afgeweerd".

Hij schreef veel, zoals liefdespoëzie (Amores), een handleiding voor de minnekunst (Ars Amatoria), liefdesbrieven van beroemde mythologische vrouwen aan hun afwezige echtgenoten (Heroides), leerdichten, treurzangen (Tristia), een dichterlijke beschrijving van de feesten op de Romeinse kalender (Fasti), een tragedie (Medea, niet bewaard) en het epos Metamorphosen; Ovidius werd zeer gewaardeerd.
In 8 nC werd hij door Augustus verbannen naar Tomi (aan Zwarte Zee, nu Roemenië), waar hij in 17 nC stierf (reden van deze verbanning is nog steeds een raadsel).

Zijn hoofdwerk, de Metamorphosen, was waarschijnlijk vrijwel voltooid op het moment dat hij verbannen werd. In vijftien boeken beschreef Ovidius de geschiedenis van de schepping tot zijn eigen tijd. Hij gebruikte daarbij bekende mythologische figuren van wie hij leven en liefdes aaneen dichtte tot een lopende 'chronologie'.

Dit werk had niet alleen grote invloed op de Romeinse literatuur in de eerste eeuw nC, ook in de tweeduizend jaar daarna hebben schilders, dichters, schrijvers en beeldhouwers steeds weer geput uit dit werk. Vandaar dat kennis van Ovidius' Metamorphosen zo belangrijk is. Steeds weer - of het nu een fontein in Versailles of een mozaïek in Córdoba is - komen we die klassieke verhalen tegen. De prachtige Nederlandse vertaling van M. d'Hane-Scheltema (1993) & die van Piet Schrijvers (2022, met Latijnse tekst) maken het ons nu gemakkelijk om weg te duiken in de wereld van de metamorphosen!

En Ovidius had gelijk met zijn laatste woorden:

"Ik heb een werk voltooid dat nooit door 's hemels ongenade
of vuur vernield kan worden, noch door strijd of vraatzucht van de tijd....
En tot in verre landen, waar Romeinse macht zal heersen,
zal men mij lezen en ik zal door alle eeuwen heen
- als dichterwoorden waarheid zingen - roemvol blijven leven" [XV.879].

Dat is zijn allerlaatste metamorphose: Ovidius die met zijn Metamorphosen vereeuwigd wordt al tweeduizend jaar ..... (hij heeft gelijk gekregen!)

Een échte aanrader voor iedereen die houdt van verhalen & kunst!